Siemię lniane - czym jest i z czego się składa?
Nasiona lnu przede wszystkim składają się z tłuszczów (35-40%) i warto stanowczo podkreślić, że są to tłuszcze działające bardzo prozdrowotnie.Siemię lnianeto bowiem jedno z najbogatszych znanych źródeł kwasów tłuszczowych omega-3, których głównym przedstawicielem jest kwas alfa-linolenowy. To tłuszcz niezbędny organizmowi do syntezy innego rodzaju lipidów – organizm nie potrafi sam produkować kwasu alfa-linolenowego, ale dostarczając go z dietą sprawiamy, że ciało ma budulec do tworzenia kolejnych niezbędnych kwasów tłuszczowych. W diecie wegańskiej siemię lniane może z tego powodu z powodzeniem zastąpić tran jako źródło omega-3.
Ponadto siemię lniane jest źródłem składników mineralnych: wapnia, magnezu, fosforu, miedzi, cynku i witamin: C, E, B1, B2, B5, B6 oraz kwasu foliowego.
Nasiona lnu są bardzo znane z wysokiej zawartości bardzo ważnego składnika diety – błonnika. Ten zawarty w siemieniu lnianym to błonnik zarówno rozpuszczalny, jak i nierozpuszczalny. Pierwszy pomaga w utrzymaniu właściwego stężenia glukozy i cholesterolu we krwi, zaś nierozpuszczalny ma właściwości przeczyszczające, zapobiega zaparciom, skraca czas pasażu jelitowego i tym samym redukuje ryzyko rozwoju nowotworów układu pokarmowego.
W siemieniu lnianym znajduje się też duża ilość lignanów – związków o działaniu antyoksydacyjnym i działającym jako fitoestrogeny – substancje roślinne podobne swoją budową do hormonów estrogenów. Siemię lniane ma około 800 razy większą ilość lignanów w porównaniu z innymi źródłami roślinnymi!
Omega-3 wykazują działanie w obniżaniu ciśnienia tętniczego, niwelują krzepnięcie krwi, wzmagają procesy odpornościowe. Dlatego siemię lniane powinno znaleźć zastosowanie w diecie osób chorych na miażdżycę, choroby serca, autoimmunologiczne schorzenia.
Lignany zawarte w siemieniu lnianym to oręż w walce z osteoporozą. Lignany mają w organizmie działanie podobne do estrogenów, dlatego siemię lniane można też polecać kobietom w okresie menopauzy, by zniwelować jej przykre objawy.
Udowodniono też, że lignany w siemieniu lnianym redukują glikemię (stężenie glukozy we krwi). To działanie wzmacnia dodatkowo zawartość błonnika w nasionach lnu.
Błonnik ponadto może działać odchudzająco w pośredni sposób. Absorbuje on wodę w układzie pokarmowym, przez co po spożyciu produktu lub posiłku bogatego w ten składnik pokarmowy, szybciej odczuwa się sytość. Dieta o wysokiej zawartości błonnika to dobry wybór w leczeniu i profilaktyce otyłości. Ponadto błonnik przeciwdziała zaparciom i redukuje objawy zespołu jelita drażliwego. Działa też osłonowo na układ pokarmowy, zapobiegając nadżerkom.
Nasiona siemienia lnianego występują w dwóch podstawowych odmianach: brązowej lub złotej. Obie cechuje lekko orzechowy, łagodny smak, dlatego dziś stanowią częsty dodatek do diety, świetnie komponujący się z większością potraw. Co ciekawe, siemię lniane zyskało uznanie wśród wegan, dla których stanowi alternatywę dla jajek.
Siemię lniane - właściwości
Wspiera zdrowie układu trawiennego
Jedną z lepiej przebadanych właściwości siemienia lnianego jest jego wpływ na układ pokarmowy człowieka. W 1 łyżce tych nasion znajdują się bowiem aż 2 g błonnika, co stanowi 5 % jego dziennego spożycia dla mężczyzn i 8% dla kobiet, rekomendowanego przez Światową Organizację Zdrowia.
Co więcej, siemię lniane zawiera dwie frakcje błonnika: rozpuszczalną i nierozpuszczalną.
Frakcja rozpuszczalna ulega fermentacji przez bakterie flory jelitowej, zasiedlające przewód pokarmowy człowieka. Spowalnia przy tym pasaż treści pokarmowej przez jelita, co skutkować może regulacją poziomu glukozy i cholesterolu we krwi. Natomiast nierozpuszczalna frakcja błonnika wiąże wodę, zwiększając objętość stolca i poprawiając perystaltykę jelit.
Siemię lniane to doskonałe remedium na zaparcia – jego dodatek w codziennej diecie skutkować będzie regularnymi wizytami w toalecie.
Pomaga obniżyć poziom cukru we krwi
Również za sprawą wspomnianego wcześniej błonnika, nasiona siemienia lnianego mogą okazać się pomocne w regulacji poziomu glukozy we krwi, co potwierdził to już szereg badań.
Wpływa pozytywnie na gospodarkę hormonalną
Udowodniono, że lignany, obecne w imponującej ilość w nasionach siemienia lnianego, wykazują pozytywny wpływ na zdrowie kobiet, szczególnie w okresie menopauzalnym. Dlatego też siemię lniane stosuje się również jako alternatywę dla zastępczej terapii hormonalnej, w przypadku przeciwwskazań do jej stosowania lub wystąpienia nietolerancji.
Lignany określane są mianem fitoestrogenów, ze względu na swoją budowę przypominającą estrogeny ludzkie. Co ciekawe, swym działaniem pomagają utrzymać homeostazę. Gdy organizm zmaga się z niedoborem estrogenów, lignany łagodnie uzupełniają ich działanie, jeśli natomiast jest ich nadmiar, mając znacząco słabsze działanie estrogenne, obniżają ich aktywność.
Obniża poziom cholesterolu we krwi
Badania dowodzą, że siemię lniane korzystnie wpływa na zdrowie serca i stan naczyń krwionośnych. Jedno z nich wykazało, że regularne spożycie tych nasion naturalnie obniża poziom “złego” cholesterolu LDL, zwiększając ilość tłuszczu usuwaną z organizmu wraz ze stolcem.
Dzieje się tak za sprawą błonnika frakcji rozpuszczalnej zawartego w siemieniu lnianym, który “przechwytuje” tłuszcz i cholesterol z układu pokarmowego, zmniejszając jego absorpcję. Błonnik rozpuszczalny wiąże również kwasy żółciowe – pochodne cholesterolu wytwarzane w wątrobie, zmuszając organizm do zwiększonej ich produkcji przy jednoczesnym wykorzystaniu większej ilości cholesterolu, i tym samym zmniejszeniu jego stężeni we krwi.
Stwierdzono, że dieta bogata w błonnik wpływa również na redukcję trójglicerydów we krwi, zmniejszając ryzyko wystąpienia miażdżycy.
Siemię lniane na odchudzanie
Nasiona lnu, z uwagi na fakt, iż zawierają dużą ilość błonnika, wykorzystywane są w procesie odchudzania. Błonnik absorbuje wodę, dzięki czemu zwiększa swoją objętość, dając odczucie sytości. Odczucie sytości zwiększa się dzięki spowalnianiu opróżniania żołądka, co przekłada się na zahamowane apetytu. W literaturze można także znaleźć informację, iż dieta bogata w nasiona lnu przyczynia się do wzrostu stężenia leptyny, czyli hormonu tkankowego, który jest syntetyzowany między innymi w tkance tłuszczowej. Leptyna, działając na odpowiednie receptory, w konsekwencji przyczynia się do hamowania apetytu.
Siemię lniane na jelita, siemię lniane na zaparcia
Nasiona lnu wykorzystywane są również w problemach związanych z wypróżnianiem oraz wzespole jelita drażliwego. Poprzez absorbowanie wody przez błonnik, zwiększa się pasaż treści jelitowej i objętość stolca. Dane literaturowe wskazują, iż zastosowanie przez osoby borykające się z problemami zaparć grubo zmielonych i częściowo odtłuczonych nasion lnu przekłada się na zmniejszenie ilości incydentów związanych z zaparciami.
Siemię lniane na żołądek i chorobie wrzodowej
Siemię lniane wykorzystuje się w chorobie wrzodowej. Śluzy znajdujące się w nasionach lnu powlekają błonę śluzową żołądka, a także przełyku oraz w części dwunastnicy. Śluzy te chronią błonę śluzową żołądka przed niekorzystnym działaniem kwasu solnego i zmniejszają odczyn zapalny. Siemię lniane przyczynia się do regulowania pH w przewodzie pokarmowym.
Siemię lniane w nadciśnieniu tętniczym
Siemię lniane dzięki zawartości kwasówomega-3, czyli kwasu linolenowego, przyczynia się do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Z cząsteczek kwasów linolenowych powstają związki, które wpływają na obniżenie napięcia ścian naczyń krwionośnych. Właściwości obniżające ciśnienie tętnicze krwi siemię lniane uzyskuje także poprzez działanie mieszaniny białek na odpowiednie enzymy.
Siemię lniane w profilaktyce chorób nowotworowych
Siemię lniane jest bogatym źródłem hormonów roślinnych, czyli fitoestrogenów. Jednym z nich są lignany, które wykazują właściwości przeciwnowotworowe. Lignany posiadają właściwości antyutleniające, czyli redukujące ilość wolnych rodników. Właściwości przeciwutleniające lignanów są silniejsze w porównaniu z witaminą E oraz witaminą C. Nasiona lnu wykazują także właściwości pozwalające wiązać się z receptorami estrogenowymi. Działają konkurencyjnie w stosunku do estrogenów występujących w organizmie. Posiadają korzystne właściwości w przypadku nadmiaru, jak i niedoboru hormonów steroidowych. Dane literaturowe wskazują na badania w kierunku raka piersi oraz nowotworów jelita grubego.
Korzystny wpływ na skórę i włosy
12-tygodniowe, randomizowane badanie metodą podwójnie ślepej próby wykazało pozytywny wpływ na właściwości skóry kobiet spożywających olej lniany. Zaobserwowano znaczącą poprawę w kwestii wrażliwości skóry, przeznaskórkowej utraty wody, szorstkości naskórka i jego łuszczenia, skutkiem czego było zwiększone nawilżenie i gładkość skóry.
Działanie to jest najprawdopodobniej zasługą kwasu alfa-linolenowego. W porównaniu do młodszych ludzi, osoby starsze cechuje wyższa koncentracja prozapalnych oksylipin, co tłumaczyć może częściej występujący wśród nich stan zapalny. Zaobserwowano, że suplementacja siemienia lnianego skorygować może proporcje oksylipin prozapalnych i przeciwzapalnych, co skutkować może spowolnieniem procesu starzenia.
Aby maksymalnie skorzystać z właściwości siemienia lnianego pamiętaj aby wcześniej je zmielić. Organizm bowiem nie jest w stanie strawić całych nasion siemienia lnianego – przechodzą one przez układ pokarmowy nietknięte, a my nie przyswajamy składników odżywczych w nich zawartych. Co więcej, oprócz zwiększonej biodostępności, mielenie nasion lnu pozwala uwolnić znajdujący się w nich śluz, który korzystnie wpływa na przewód pokarmowy.
Twój komentarz