Masło do lamusa?
Czerw 25, 2014 Żywność i żywienie
Rozpoczął się okres rosnącej liczby zakażeń wirusem grypy. Tegoroczna pogoda i wysokie, jak na tę porę roku, temperatury dodatkowo sprzyjają rozwojowi choroby. Wirus rozprzestrzenia się w dużych skupiskach ludzi (pracownicy biur i uczniowie w szkołach). Pomieszczenia zamknięte są źle wentylowane i tam choroba zbiera swoje żniwo. Aby skutecznie leczyć grypę i uniknąć groźnych powikłań nie wystarczą leki objawowe działające przeciwzapalnie lub przeciwgorączkowo. Nie zwalczą one wirusa i nie uchronią organizmu przed groźnymi powikłaniami. Należy więc zastosować leki przeciwwirusowe. Należą do nich inhibitory neuraminidazy: oseltamivir i zanamivir. Skracają one czas trwania oraz ciężkość przebiegu choroby, znacznie łagodzą gorączkę, bóle mięśni, stawów i głowy. Przede wszystkim jednak skutecznie zapobiegają powikłaniom pogrypowym. Zanim rozpocznie się leczenie przeciwwirusowe trzeba sprawdzić rodzaj zakażenia robiąc badania laboratoryjne. Leki te są bowiem skuteczne tylko wobec wirusów grypy. Nie sprawdzają się w przypadku infekcji grypopodobnych lub wywołanych innym wirusem. W okresie epidemii grypy możliwe jest stosowanie tych preparatów bez potwierdzenia wirusologicznego. Stosowanie leków przeciwwirusowych w leczeniu grypy należy ustalać indywidualnie, uwzględniając m.in. status immunologiczny chorego, okoliczności oraz specyfikę populacji, w której doszło do zachorowania. W przypadku osób z niewydolnością nerek dawki preparatów należy modyfikować. Przeciwwskazaniem do zastosowania leków jest tylko uczulenie na ich składniki.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w celu zapobiegania zachorowaniom na grypę rekomenduje szczepienia, natomiast w wybranych przypadkach farmakoprofilaktykę – czyli przyjmowanie leków przeciwwirusowych. Zastosowanie profilaktyki za pomocą farmaceutyków zalecane jest szczególnie tym, którzy się nie szczepią. Aby lek przeciwwirusowy skutecznie zapobiegał grypie, powinien być podany nie później niż 48 godzin po kontakcie z chorym. Wcześniejsze zastosowanie leku zwiększa efektywność zapobiegania. Skuteczność leku w profilaktyce grypy ocenia się na 89–92%. Ochrona przed zachorowaniem trwa tylko tyle, ile czas stosowania leku.Wskazania epidemiologiczne farmakoprofilaktyki grypy dotyczą osób, które mogą być źródłem zakażenia dla innych: * personelu medycznego; * pracowników żłobków, przedszkoli i szkół; * domów opieki społecznej; * domów dziecka; * sklepów; * służb publicznych (strażaków, policjantów, celników, żołnierzy, dziennikarzy). Wydaje się, że uzasadnione są wskazania do zastosowania leków przeciwwirusowych również wśród osób aktywnych zawodowo, narażonych na kontakt z chorym, który nieodpowiedzialnie przychodzi do pracy roznosząc wirus grypy. Grypa jest najczęściej występującą chorobą zakaźną na świecie. Jej wirus przenosi się drogą kropelkową, np. podczas kichania. Największa liczba zachorowań występuje podczas sezonowych epidemii. W większości przypadków grypa jest poważną chorobą. U niektórych chorych mogą wystąpić powikłania. Zdarzają się też zgony, szczególnie u osób z grupy podwyższonego ryzyka, zwłaszcza wśród dzieci i osób starszych. Na całym świecie z powodu powikłań pogrypowych umiera co roku około 0,5–1 mln osób. Grypa jest wciąż mylona z infekcją grypopodobną, która ma znacznie łagodniejszy przebieg. Szczepienia przeciw niej nie zapobiegają innym infekcjom. Zastosowanie leczenia antywirusowego w przypadku infekcji grypopodobnych nie będzie więc skuteczne.
Trzy kroki przeciwdziałania powikłaniom pogrypowym: 1) szczepienie – najlepiej przed lub na początku sezonu albo w trakcie; 2) farmakoprofilaktyka – w przypadku kontaktu z osobą chorą (ekspozycja na wirusa); 3) celowana terapia antywirusowa (zwalczanie wirusa) – podczas choroby.Przykładowe powikłania pogrypowe:
- zapalenie: * płuc i oskrzeli; * ucha środkowego; * mięśnia serca i osierdzia; - nasilenie: * objawów przewlekłej niewydolności nerek; * częstości napadów padaczkowych; - ostre psychozy. Przykładowe powikłania pogrypowe występujące zwłaszcza u dzieci: dysfunkcja receptora słuchowego, częściowa utrata słuchu, a nawet głuchota; zaostrzenie przebiegu astmy i mukowiscydozy; bóle brzucha, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, biegunka, wymioty; powikłania neurologiczne, w tym zespół Guillian-Barré, zapalenie mózgu i opon mózgowych
